Voorbreed, Rietveld 128. 2010. Groene Hart leven - foto: Roel van Norel

Misschien vraagt u zich af wat er toch achter het hek van Rietveld 128 te zien valt? Dan moet u verder lezen, of het paardenpad af lopen tussen de fruitbomen door. Een waar lusthof midden in de polder en naast de zandgaten zal u dan verschijnen: de woonboerderij “Voorbreed”, zo genoemd omdat het een krukhuisboerderij is, met een brede voorkant, of mogelijk omdat de percelen van de boerderij in de Rijnbocht aan de voorzijde breed uitwaaierden.

Geschiedenis gebruik en bewoning
Waarschijnlijk vele eeuwen lang wonen en werken er mensen op deze plek. In 1808 komt Jacobus van Slagmaat uit Woerden met zijn gezin op de boerderij, zijn weduwe Huibertje van Vliet en later zijn zoon Gerardus bestieren het bedrijf. Vanaf 1846 zitten de in Nieuwerkerk geboren Arie Breedijk en Cornelia Blok op de boerderij en later tot 1874 zoon Pieter. In 1920 komen de in Wassenaar geboren Simon Johannes van der Stoel en Elisabeth Verweij hier wonen en werken, ze hebben samen 10 kinderen. Simon Johannes is voor en na de oorlog raadslid en wethouder van Rietveld. Het bedrijf is uitsluitend veehouderij, de deel tussen de koeien is geen dorsvloer maar een voerdeel met smalle deeldeuren, er zijn dan twee hooibergen. Tot 1955 wordt er nog kaas gemaakt en werden er varkens gehouden. De melkveehouderij blijft volop in bedrijf, in 1979 wordt er nog een nieuwe ligboxenstal gebouwd en in 1983 wordt de bouwvallige wagenberging met hooischuur vervangen. De opvolger Pieter Coenraad zet even daarna het bedrijf voort in Sleen, Drenthe. Jaap en Pauline Uittenbogaard kopen de boerderij in 1985 verbouwen die zo veel mogelijk in oude staat tot een mooie oorspronkelijke woonboerderij. Die restauratie is in 1995 klaar. Inmiddels woont er een andere familie.

Gebouw
De boerderij is vanaf 1986 rijksmonument en dateert oorspronkelijk uit1620. Het is een tamelijk uniek voorbeeld van het type krukhuisboerderij in dit gebied. De boerderij heeft een afgewolfd rieten zadeldak en lage zijgevels met in het achterhuis kleine vierruits vensters met een luik. Aan de rechterzijde bevindt zich het krukhuisgedeelte, dat wordt afgesloten door een tuitgevel waarin roedenschuifvensters met luiken zijn geplaatst.
In de voorgevel, voorzien van een zwart en wit geverfde plint, zien we uiterst rechts in het krukgedeelte een kelderlicht met diefijzers met daarboven een klein roedenschuifvenster van de opkamer. In het midden van de voorgevel bevindt zich een deur met roedenbovenlicht en een groot roedenschuifvenster van de kaaskamer. Op de zolderverdieping en links in de gevel is nogmaals een klein roedenschuifvenster geplaatst. Op de begane grond zijn de vensters voorzien van luiken. In het metselwerk zijn boven de vensters ontlastingsboogjes met natuurstenen blokjes aangebracht en langs de dakrand vlechtingen. Belangrijke interieurelementen zijn onder andere het stenen kruisgewelf van de kelder en de balken met sleutelstukken in de kaaskamer.
Rechts van de boerderij staat een negentiende-eeuws zomerhuis voorzien van een pannen zadeldak en twee zesruits schuifvensters in de voorgevel.

Aanvulling
Bevolkingsgegevens Simon Johannes van der Stoel sr.: http://www.vanderstoel.nl/genealogie/gensjvds1895.php