Afbeelding niet beschikbaar

Molkerschans. Gravure van L. Sylvius uit 'Historien onses tijds, behelsende saken van staet en oorlogh'.1685 collectie: Michiel van de Burgt

Tijdens het rampjaar 1672 liet men het land tussen de beide Wierickes onder water lopen, om het Franse leger staande te houden. Om te zorgen dat ze dit water niet via de Rijndijken konden passeren, werden in Nieuwerbrug Fort Nieuwerbrug en de Molkerschans opgeworpen. Op de plaats van een Spaande schans, uit de Tachtigjarige Oorlog.
Maar in december begon het te vriezen en konden de Fransen dit ‘Quartier aan de Nieuwerbrugge’ via het ijs passeren.
Bij Zwammerdam werden ze tegen gehouden door ons Staatse leger. Via Bodegraven en Nieuwerbrug, wilden ze weer terugtrekken naar Woerden, waar ze gelegerd lagen.
Onze kolonel Pain et Vin zag dat Zwammerdam en Bodegraven geplunderd werden en wist dat zijn schansen aan die kant open waren. Daarom trok hij met de kleine bezetting van de schansen terug naar Gouda. Een daad, die hem later letterlijk zijn kop zou kosten.
Na deze ramp lieten de Staten van Holland het Fort Wierickerschans bouwen, aan de Enkele Wiericke. Aan de Dubbele Wiericke verrees het stervormige Fort Nieuwerbrug en de Molkerschans werd vervangen door Fort Pain et Vin. Gek genoeg vernoemd naar de zogenaamd laffe kolonel.
Het ‘fortje’ bestond uit eenvoudig hoornwerk met een rechte keelwal en smalle gracht.
De forten Nieuwerbrug en Pain et Vin werden na enkele jaren al weer verbouwd en hebben tot 1816 dienst gedaan als voorposten van Fort Wierickerschans. Daarna zijn ze opgeheven en afgebroken.

Fort Pain et Vin en 't Fort aen
de Nieuwerbrug. 1684.
collectie: Gelders Archief

Pain et Vin en 't Fort aan de
Nieuwerbrug.1685. collectie:
Michiel van de Burgt